Yıllar yılı biz Türkçeciler, derdimizi anlatamamıştık. Artık derdimizi rahatça anlatabiliriz.
Peki derdimiz neydi? Şuydu: Birileri TDK (Türk Dil Kurumu)’nın çıkardığı Türkçe Sözlüklere bakıp Türkçenin söz varlığını bu sözlüklerden ibaret zanneder ve karşımıza geçer, şöyle derlerdi:
-Yerlere göklere sığdıramadığınız Türkçede bakın 8 bin kelime var ama işte şu İngilizce Sözlükte 80 bin kelime var.
Biz de dilimizin döndüğünce anlatırız:
-TDK, günlük Türkçe sözlük çıkardığı için bu sözlüklerde Türkçenin bütün söz varlığı yer almıyor. Türkçenin 8 bin değil, 80 bin değil, en az 150 bin söz varlığı vardır.
Tabii bu sözlerden sonra alışmıştık bıyık altından gülünmesine.
Ne de olsa adam Türkçeci, kendi diline karşı objektif olamıyor diyenleri mi istersin, yok yok bunun “şoven” bir tarafı var diyenleri mi, daha neler dediler neler…
Biz TDK’nin daha önceki yıllarda çıkardığı Derleme Sözlüğü ve Tarama Sözlüğü gibi sözlükleri örnek olarak verdiysek de çoğu insan bu sözlüklerden haberdar olmadığı için hem Türkçeyi hem de biz Türkçecileri inandırıcı bulmuyorlardı.
Birkaç yıldır TDK Başkanı Şükrü Akalın’ın açıklamalarını duyanlar bu kez ağız değiştirmeye başladılar.
-Yahu gazetede okudum. TDK Başkanı 150 bin kelimeden bahsediyor.
-Yok yok, ben son haberi söyleyeyim, 460 bin kelime diyor.
Ben de size son haberi vereyim o zaman. 570 bin kelimelik ve 4 bin sayfalık Büyük Türkçe Sözlük’ten bahsediyor.
İşte bizi rahatlatan durum budur. Hatta bazı “dilci” dostlarımızın bile sesi soluğu kesilmişe benziyor. Çünkü, onlar da biz Türkçenin zenginliğini anlattıkça “yapmayın, etmeyin”le başlayan cümleler kuruyorlar ve bizi ayağı yere basmamakla itham ediyorlardı.
İyi de bizim bildiğimiz ne vardı ki böyle düşünüyorduk. Bakınız, biz yıllar yılı Halk Edebiyatı çalışıyoruz. Masallar, bilmeceler, maniler, türküler, ağıtlar, halk hikayeleri vs vs vs. Yaptığımız derlemelerdeki sözlerin büyük çoğunluğunu Günlük Türkçe sözlükte bulamıyorduk. O yüzden TDK’nın Derleme Sözlüğü ve Tarama Sözlüğü bize daha çok hitap ediyordu ama onda da bulamadığımız söz varlığı ile karşılaşıyorduk.
Tarama ve Derleme Sözlüğü'yle ilgili çalışmalar Atatürk'ün sağlığında başlamıştır. Tarama Sözlüğü, 13. yüzyılda başlayan Batı Türkçesinin eski eserlerinin taranmasıyla; Derleme Sözlüğü, Anadolu ağızlarında kullanılan kelimelerin derlenmesiyle oluşturulmuş büyük sözlüklerdir.
Türk Dil Kurumu, sürekli olarak güncellediği Türkçe Sözlük’ü 1998 yılında 75 bin kelimeye çıkarmasına rağmen bu da bizi tatmin etmemekteydi. Çünkü, Türkçenin tam bir söz varlığına bugüne kadar ulaşılamamış olması adeta bir “namus meselesi” gibi önümüzde durmaktaydı. Bakınız, benim annem 80 yaşında bir Türkmen anasıdır. Benim annemin kullandığı sözlerin Türkçenin Sözlüğünde yer almıyor olmasının manası ne olabilir ki… Benim annem Türkçe konuşmuyor mu? Kullandığı kelimeler Türkçeden başka bir dile mi aittir? Ben onun çocuğu olarak o kelimeleri ondan alıp yaşatmaya çalışıyorum. Peki, bizim analarımızın atalarımızın kullandığı kelimeler Türkçe sözlükte yer almayacaksa bizim bu kelimeleri ne kadar daha yaşatabileceğimiz düşünülebilir. Yani birçok kelime yeni nesillere aktarılamadan ve kayıt altına alınmadan kaybolup gidecektir. Böyle bir durumda dünyanın en zengin dillerinden biri olan Türkçem, bizim basiretsizliğimizin kurbanı olacaktı. Şükürler olsun ki TDK Başkanı Şükrü Akalın Bey’in açıklamaları yüreğimize su serpmiştir. 570 bin kelimelik Büyük Türkçe Sözlük, ses bayrağımız Türkçemizin aynı zamanda bizim gurur kaynağımız olduğunu gösterecektir. Türk evlatları olarak bizlerin vebal altından kurtuluşumuz olacak ve Türkçemize daha çok hizmet etmemiz gereğini ortaya koyacak ve bizlere hız verecektir, azim verecektir.
Bir de artık kimsenin Türkçenin söz varlığından yana kaygılar çekmesine gerek yok.
Artık kimsenin Türkçenin bilim dili olup olamayacağı yönünde tartışma açmasına gerek yok.
Artık Türkçemizle övünün ve onu hak ettiği yere getirin.
Karşısında Dünyanın en eski ve köklü dillerinden biri var ve Türk Bayrağı gibi o da Türk Milletinin omuzlarının üstünde gururla dalgalanmaktadır.
Ne mutlu “Türkçem” diyene…
Peki derdimiz neydi? Şuydu: Birileri TDK (Türk Dil Kurumu)’nın çıkardığı Türkçe Sözlüklere bakıp Türkçenin söz varlığını bu sözlüklerden ibaret zanneder ve karşımıza geçer, şöyle derlerdi:
-Yerlere göklere sığdıramadığınız Türkçede bakın 8 bin kelime var ama işte şu İngilizce Sözlükte 80 bin kelime var.
Biz de dilimizin döndüğünce anlatırız:
-TDK, günlük Türkçe sözlük çıkardığı için bu sözlüklerde Türkçenin bütün söz varlığı yer almıyor. Türkçenin 8 bin değil, 80 bin değil, en az 150 bin söz varlığı vardır.
Tabii bu sözlerden sonra alışmıştık bıyık altından gülünmesine.
Ne de olsa adam Türkçeci, kendi diline karşı objektif olamıyor diyenleri mi istersin, yok yok bunun “şoven” bir tarafı var diyenleri mi, daha neler dediler neler…
Biz TDK’nin daha önceki yıllarda çıkardığı Derleme Sözlüğü ve Tarama Sözlüğü gibi sözlükleri örnek olarak verdiysek de çoğu insan bu sözlüklerden haberdar olmadığı için hem Türkçeyi hem de biz Türkçecileri inandırıcı bulmuyorlardı.
Birkaç yıldır TDK Başkanı Şükrü Akalın’ın açıklamalarını duyanlar bu kez ağız değiştirmeye başladılar.
-Yahu gazetede okudum. TDK Başkanı 150 bin kelimeden bahsediyor.
-Yok yok, ben son haberi söyleyeyim, 460 bin kelime diyor.
Ben de size son haberi vereyim o zaman. 570 bin kelimelik ve 4 bin sayfalık Büyük Türkçe Sözlük’ten bahsediyor.
İşte bizi rahatlatan durum budur. Hatta bazı “dilci” dostlarımızın bile sesi soluğu kesilmişe benziyor. Çünkü, onlar da biz Türkçenin zenginliğini anlattıkça “yapmayın, etmeyin”le başlayan cümleler kuruyorlar ve bizi ayağı yere basmamakla itham ediyorlardı.
İyi de bizim bildiğimiz ne vardı ki böyle düşünüyorduk. Bakınız, biz yıllar yılı Halk Edebiyatı çalışıyoruz. Masallar, bilmeceler, maniler, türküler, ağıtlar, halk hikayeleri vs vs vs. Yaptığımız derlemelerdeki sözlerin büyük çoğunluğunu Günlük Türkçe sözlükte bulamıyorduk. O yüzden TDK’nın Derleme Sözlüğü ve Tarama Sözlüğü bize daha çok hitap ediyordu ama onda da bulamadığımız söz varlığı ile karşılaşıyorduk.
Tarama ve Derleme Sözlüğü'yle ilgili çalışmalar Atatürk'ün sağlığında başlamıştır. Tarama Sözlüğü, 13. yüzyılda başlayan Batı Türkçesinin eski eserlerinin taranmasıyla; Derleme Sözlüğü, Anadolu ağızlarında kullanılan kelimelerin derlenmesiyle oluşturulmuş büyük sözlüklerdir.
Türk Dil Kurumu, sürekli olarak güncellediği Türkçe Sözlük’ü 1998 yılında 75 bin kelimeye çıkarmasına rağmen bu da bizi tatmin etmemekteydi. Çünkü, Türkçenin tam bir söz varlığına bugüne kadar ulaşılamamış olması adeta bir “namus meselesi” gibi önümüzde durmaktaydı. Bakınız, benim annem 80 yaşında bir Türkmen anasıdır. Benim annemin kullandığı sözlerin Türkçenin Sözlüğünde yer almıyor olmasının manası ne olabilir ki… Benim annem Türkçe konuşmuyor mu? Kullandığı kelimeler Türkçeden başka bir dile mi aittir? Ben onun çocuğu olarak o kelimeleri ondan alıp yaşatmaya çalışıyorum. Peki, bizim analarımızın atalarımızın kullandığı kelimeler Türkçe sözlükte yer almayacaksa bizim bu kelimeleri ne kadar daha yaşatabileceğimiz düşünülebilir. Yani birçok kelime yeni nesillere aktarılamadan ve kayıt altına alınmadan kaybolup gidecektir. Böyle bir durumda dünyanın en zengin dillerinden biri olan Türkçem, bizim basiretsizliğimizin kurbanı olacaktı. Şükürler olsun ki TDK Başkanı Şükrü Akalın Bey’in açıklamaları yüreğimize su serpmiştir. 570 bin kelimelik Büyük Türkçe Sözlük, ses bayrağımız Türkçemizin aynı zamanda bizim gurur kaynağımız olduğunu gösterecektir. Türk evlatları olarak bizlerin vebal altından kurtuluşumuz olacak ve Türkçemize daha çok hizmet etmemiz gereğini ortaya koyacak ve bizlere hız verecektir, azim verecektir.
Bir de artık kimsenin Türkçenin söz varlığından yana kaygılar çekmesine gerek yok.
Artık kimsenin Türkçenin bilim dili olup olamayacağı yönünde tartışma açmasına gerek yok.
Artık Türkçemizle övünün ve onu hak ettiği yere getirin.
Karşısında Dünyanın en eski ve köklü dillerinden biri var ve Türk Bayrağı gibi o da Türk Milletinin omuzlarının üstünde gururla dalgalanmaktadır.
Ne mutlu “Türkçem” diyene…
Bu büyük sözlüğe internetten ulaşabilsek çok iyi olacak
YanıtlaSilBu sözlük internetten yayınlanıyor:
YanıtlaSilwww.tdk.gov.tr adresini ziyaret edin orada büyük sözlük adıyla göreceksiniz.