SORULARLA "KUTADGU BİLİG" / Yusuf Has Hacib

SORULARLA "KUTADGU BİLİG" / Yusuf Has Hacib

1.  Kutadgu Bilig edebiyatımızın hangi dönemine aittir?

A) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı

B) Destan Dönemi

C) İslami Dönem Türk Edebiyatı

D) Milli Edebiyat Dönemi

2. Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig için doğru değildir?

A) Kafiye şeması: Her beytin mısraları kendi arasında kafiyelenmiştir.

B) Her beyti birer vecize niteliğindedir.

C) Eserin tamamı 6670 beyittir.

D) Aruz ölçüsüyle yazılan ilk Türkçe eserlerden  olduğu için imale çoktur.

3. Eser fa’ûlün  fa’ûlün  fa’ûlün fa’ûl  kalıbıyla yazılmıştır. Bu kalıp hece ölçüsündeki hangi kalıba uyum göstermektedir?

A) 7’li     B) 8’li    C)11’li     D)14’lü

4. Eserin konusu nedir?

A) Dünya ve ahret mutluluğunu elde etme yolları

B) Dünyada mutlu olmanın yolları

C) Cennete kavuşma yolları

D) Devleti iyi yönetmenin yolları

5. –Güneş dünyayı aydınlattığı gibi ben de insanları aydınlatırım.

- Güneş ışığından ve ısısından bir şey kaybetmediği gibi benim de doğru sözüm eksilmez.

- Güneşin bütün insanları eşit ısıttığı gibi benim de hareketim ve sözüm bütün insanlar için eşittir.

- Güneşin girdiği her yer renk renk çiçeklerle dolduğu gibi benim olduğum yerde de düzen ve güzellik olur.

Bu sözler kime aittir?

A) Odgurmuş   B) Öğdülmüş   C) Aytoldu   D) Gündoğdu

6. Alegorik bir eser olan Kutadgu Bilig’ deki kahramanlar ile temsil ettikleri kavramlar hangisinde yanlış verilmiştir?

A) Gündoğdu- yasa

B) Aytoldu- mutluluk

C) Öğdülmüş- adalet

D) Odgurmuş- akıbet

7. Bu esere “Edebü’l- Mülûk ( ülkelerin düzenini sağlama yolları)” adını kimler vermiştir?

A)Farslar   B)İranlılar   C)Araplar   D)Çinliler

8. Esere göre “atadan kalan en değerli miras” nedir?

A)Para     B)Mal mülk    C)Saygınlık   D)Öğüt

9.  Karahanlı Türkçesinde “insan” kelimesinin karşılığı olan “yalnguk” sözcüğünün anlamı nedir?

A) Yaratılan   A)Yanıltan   C)Yanılıcı   D)Yaratılmış

10. “Ben şunu bilir şunu söylerim: İnsanlar arasında çok büyük farklılıklar vardır, bu farklılık ………..… ileri gelir.” cümlesindeki noktalı yer hangi sözcükle doldurulmalıdır?

A) asaletten   B) bilgiden   C) paradan   D) İyilikten

11. “İnsan ölümsüz değil, ölümsüz olan onun ……  “cümlesine göre ölümsüz olan nedir?

A)iyi adıdır    B)yaptığı işlerdir    C)eserleridir   D)çalışmasıdır

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

A) Okuduğumuz bu kitap asıl eserin aynen günümüz Türkçesine çevirisidir.

B) Bu eserdeki ayet ve hadisler eserin orijinalinde de vardır.

C) Eseri yayımlayan kurum Türkiye Diyanet Vakfıdır.

D) Bu eser didaktik değildir.

13.  “İsmimin bir anlamını daha söyleyeyim size. Dinle ve iyi anla. Ay bildiğin gibi yerini hep değiştirir. Sürekli yer değiştiren ne yaparsa yapsın yersiz yurtsuz kalır.Hangi eve girerse girsin ay oradan çabuk çıkar. Benim özüm de ona benzer, ya yukarıda ya da aşağıdayım. Gelirim, giderim, dünyayı dolaşırım ama yerim yurdum yoktur. Bu nedenle bilgeler bana ince bir söz ustalığı ile bu adı vermiştir. İşte ben ikbalim. Kusur ve erdemlerimi söyledim. Haastalığı ve ilacını söyledim. Açıkça söyledim, şimdi bana inan. Elden kaçırmak istersen bırak, kalmamı istersen tut.”

   Bu sözler eserin kahramanlarından hangisine aittir?

A) Odgurmuş     B) Aytoldu    C) Öğdülmüş   D) Gündoğdu

14. Kutadgu Bilig hangi özelliği ile bir siyasetnamedir?

A) Devlet yönetiminin nasıl olması gerektiğini anlattığı için

B) İnsanlarla anlaşmanın yollarını öğrettiği için

C) Ahrette mutlu olmanın yollarını gösterdiği için

D) Çocuk eğitimiyle ilgili bilgi verdiği için

15. Esere göre aşağıdakilerden hangisi “iyi insan”ın özelliklerinden değildir?

A) Halka çok yayarı dokunur.

B) Halka iyilik eder; fakat başa kakmaz.

C) Kendi çıkarını düşünmez, karşılık beklemez.

D) Her zaman yöneticilerinin koyduğu kurallara uyar.

16. Gündoğdu’ya göre aşağıdakilerden hangisi doğru insanların özelliklerinden biri değildir?

A) Doğru insan söylediği ile düşündüğü bir olandır.

B) Doğru insan gönlünü çıkarıp avucuna alarak utanmadan dolaşabilendir.

C) Doğru insan, düşündüğünü söyleyendir.

D) Doğru insan, hep insanlara iyilik yapandır.

17.  “İyi insan iki türlüdür: Doğuştan iyi olan ve ödünç iyi olan. Kötü insan da iki türlü olur ki bunların ikisini de denk tutup aynı derecede kötü saymamak gerekir. Bunlardan birisi doğuştan, diğeri de taklit yoluyla kötü olur.”

Aydoldu’ ya göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Doğuştan iyi olanlar her zaman doğru ve dürüst bir hayat sürerler.

B) Doğası kötü olanlar dünyanın belası, halkın felaketidir.

C) Taklit yoluyla kötü olanların kurtuluşu yoktur.

D) Taklit yoluyla kötü olanlar kötüye uyarsa kötü, iyiye uyarsa iyi olur.

18. “Hükümdar bir gün Aydoldu’ yu ünledi. Yer gösterdi, otur diye imledi. Aydoldu usulca, edeple oturdu. Gözünü yere dikti, dilini tuttu. Hükümdar Gündoğdu:

---Ey vezir, bir iki söz söyle. Neden suskun durursun, sana ne oldu böyle?

Aydoldu:

---Ey beyler beyi, bilge bir kişi ne demiş, hiç itirazsız dinle: …”

Yukarıdaki konuşmanın sonunda hangi cümlenin söylenmesi uygun olmaz?

A) Sana sorulmadan söz söyleme

B) Biri bir adamı çağıracak olursa söze çağıran adam başlar.

C) Kırmızı dil ömür kısaltır, esenlik dilersen onu sıkı tut.

D) Doğru sözü kimseden esirgeme.

19. “Fazla söz ........... ve gönlü daraltan sözdür. Az söz, sorulduğunda bir ihtiyacı karşılayacak kadar söylenendir.”

Esere göre yukarıdaki noktalı yere hangi ifade getirilmelidir?

A) çok tekrarlanan                B) sormadan söylenen

C) yüksek sesle söylenen     D) yavaş yavaş söylenen

20. “ Çok …………. bilgin olunmaz; ancak çok dinlemekle bilgin baş köşeye geçebilir, sözü dinlenen birisi olabilir. “

Esere göre noktalı yere hangi sözcük getirilmelidir?

A) konuşmakla                     B) kitap okumakla

C) gezmekle                         D) ders almakla

21.  “Ey oğul, sakın ha ölümü unutma… Bu dünya hayatına inanma, yel gibi geçer gider. Gaflete dalma, uyanık ol, bu dünyadan çabuk göçersin. Seni Yüce Rabbime emanet ettim.  O dilerse seni gözetir, rızkını çoğaltır, nimetini arttırır. …”

Yukarıdaki öğütler eser kahramanlarından hangisine aittir?

A)  Gündoğdu     B) Öğdülmüş   C) Aytoldu    D) Odgurmuş 

22. “ Bir gün hükümdar, vezirin oğlunu yanına çağırır ve şu soruyu sorar: İnsanlar için yararlı olan üç şey nedir?”

Aşağıdakilerden hangisi bu üç şeyden değildir?

A) İyilik    B) Doğruluk    C) Utanma duygusu    D) Vefa

23. “Hükümdarın, vezirin oğluna sorduğu sorulardan biri de şudur: İnsanlar için zararlı olan üç şey nedir?”

Aşağıdakilerden hangisi bu üç şeyden değildir?

A) Haşin tabiatlı ve inatçı olmak, çünkü böyle insanların işleri hep ters gider.

B) Yalan söylemek; çünkü insan böyle tanınırsa bir daha bundan kurtulamaz.

C) Hasislik (cimrilik); çünkü onlar yemeyi de bilmez ihtiyacı olanlara vermeyi de.

D) İnsanların yaptığı kötülüklere aynen karşılık vermek

24. Hükümdara ait şu cümle nasıl tamamlanmalıdır?

“İyi memur kendi nefsinin değil …… menfaatlerini düşünendir.

A) ailesinin   B) arkadaşlarının   C) anne babasının   D) devletin

25. Aşağıdakilerden hangisi Hükümdar’ın , Odgurmuş ile görüştükten sonra düşündükleri arasında yer almaz?

A) Hükümdar olduğu için pişmanlık duyuyor.

B) Halkın vebali altında ezileceğini düşünüyor.

C) Bu kadar insana hizmet edebilmek için malın mülkün gerekli olduğu sonucuna varıyor.

D) Tacı tahtı bırakıp zahid oluyor.