TANZİMAT EDEBİYATINDA İLKLER

TANZİMAT EDEBİYATINDA İLKLER

·         İlk yerli roman: Şemsettin Sami'nin "Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat" adlı eseridir.

·         İlk çeviri roman: Yusuf Kâmil Paşa'nın Fenelon'dan çevirdiği "Telemak" adlı eserdir.

·         İlk tarihi roman: Namık Kemal'in "Cezmi" adlı eseridir.

·         İlk edebi roman: Namık Kemal'in "İntibah" adlı eseridir.

·         İlk tarihi roman denemesi: Ahmet Mithat Efendi'nin "Yeniçeriler" adlı eseridir. 

·         İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ek­rem'in "Araba Sevdası" adlı eseridir.

·         İlk köy romanı: Nabizade Nazım'ın "Karabibik" adlı eseridir.

·         İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf'un "Eylül" adlı eseridir.

·         İlk natüralist roman: Nabizade Nazım'ın "Zehra" adlı eseridir.

·         İlk köy şiiri: Muallim Naci'nin "Köylü Kızların Şarkısı" adlı şiiridir.

·         İlk pastoral şiir: Abdulhak Hamit'in "Sahra" adlı şiiridir.

·         Kafiyesiz şiir: Abdulhak Hamit Tarhan. Şiiri ise "Validem"dir.

·         İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" adlı yapıtıdır.

·         İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa'dır.

·         Aruz ölçüsüyle yazılan ilk tiyatro eseri: Abdulhak Hamit Tarhan'ın "Eşber" adlı eseridir.

·         Hece ölçüsüyle yazılan ilk tiyatro eseri: Abdulhak Hamit Tarhan'ın "Nesteren" adlı eseridir.

·         Sahnelenen ilk tiyatro eseri: Namık Kemal'in "Vatan Yahut Silistre" adlı eseridir.

·         İlk resmi Türkçe gazete: Takvim-i Vakayi'dir.

·         İlk yarı resmi gazete: Ceride-i Havadis'tir.

·         İlk özel Türkçe gazete: Tercüman-ı Ahval'dir.

·         İlk şiir çevirisi yapan şair: Şinasi'dir. (Tercüme-i Manzume)

·         İlk Makale: Şinasi'nin "Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir.

·         Noktalama işaretlerini kullanan ilk yazar: Şinasi'dir.

·         İlk antoloji: Ziya Paşa'nın "Harabat" adlı eseridir.

·         İlk röportaj örneği: Ziya Paşa'nın "Rüya" adlı eseridir.

·         İlk edebi bilgiler kitabı: Recaizade Mahmut Ekrem'in "Talim-i Edebiyat" adlı eseridir.

·         İlk atasözleri kitabı: Şinasi'nin "Durub-i Emsal-ı Osmaniye" adlı sözlüğüdür.

·         İlk hikâye eseri: Ahmet Mithat Efendi'nin "Letâif-i Rivayat" adlı yapıtıdır

·         Batılı anlamda ilk eleştiri yazarı: Namık Kemal'dir.

·         İlk mizah dergisi: Teodor Kasap'ın çıkardığı Diyojen adlı dergidir.

·         Batılı anlamda ilk öykü örnekleri: Samipaşazade Sezai'nin "Küçük Şeyler" adlı eseridir.

·         İlk dergi örneği: Münif Paşa'nın çıkardığı "Mecmua-ı Fünun"dur.