Fuzuli / Beng ü Bade (Esrar ve Şarap)

Şah İsmail Bağdat’ı ele geçirince –Osmanlı Devleti’ni ve İran’ı yani II. Bayezid ve Şah İsmail’i karşılaştırma amaçlı- Fuzuli, ona “Beng ü Bade” mesnevisini takdim etmiştir. Eser alegorik yapıdadır… 

Tahir Ongun, Beng-ü Bade'nin anlamını şöyle dile getirmiştir:

“Hayalî bir savaş bengübadesi 
Kaçar dayanmaz şiddeti harbe 
Zannımca Fuzulî bu manzum ile 
Zaferi badeye vermekte çünki 
Kısıktır orada esrarın sesi 
Şarabın eline geçer galebe 
Göstermiş Cemile Şah İsmail'e 
Şah şarap içerdi - Beyazıt bengi.”

Son dizeden anlaşılacağı üzere esrar II. Bayezid'i şarap ise Şah İsmail'i temsil etmektedir. Fuzuli yine aynı mesnevisinde;
“Basrada bir müridi ruşendil 
Benge olmuştu ruzuşeb mail“ dizeleriyle ünlülerin esrar kullandığından söz etmekte. 

Eserde, duygu ön planda görünmekle birlikte, akıl hiçbir zaman ihmal edilmemektedir. Zaten eserin sonunda da uzlaşmacı bir tavrın ortaya çıkmasıyla birlikte, “sulh”a yani barışa ulaşılmaktadır…

Eser değerlendirmesi ve tipleme incelemesine daha detaylı bir şekilde ekten ulaşabilirsiniz..