Türk Edebiyatında Hiciv (yergi) Örnekleri

Eyvah!..Beş on kafirin imanına kandık,
Bir uykuya daldık ki, cehennemde uyandık...
Mehmet Akif

Düşmanın Sitemi yürekler ezer,
İnsan bu kahr ile canından bezer,
Gülşende yabancı köpekler gezer,
Erler meydanında insan kalmamış...
Rıza Tevfik

Bu harmanın gelir sonu, kapıştırın gider ayak,
Yarın, bakarsınız, söner bugün çatırdayan ocak,
Bugün ki mideler kavi, bugün ki çorbalar sıcak,
Atıştırın, tıkıştırın, kapış kapış, çanak çanak...
Yiyin efendiler yiyin, bu hân-ı pür-nevâ sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin...
T.FİKRET

Millete erbâbı mansıptan biri eşek demiş,
Reddedilmez böyle bir söz, amma ki pek can sıkar...
Olsa da millet eşek, eşek diyen bilmez mi ki:
Sadrazamlarla vâliler de milletten çıkar...
(makam sahibi bir kişi, millete eşek demiş, bu söz reddedilmez ama, can sıkar...Millet eşek olsa dahi, eşek diyen kişi bilmez mi ki; başbakanlarla valiler de milletin içinden çıkar...)
EŞREF

Zalimin muîni dünyada, erbab-ı delâlettir
Köpektir zevk alan sayyâd-ı bî insafa hizmetten
(zalimin yardımcısı olan kişi alçaktır...Çünkü insafsız bir avcıya hizmet etmekten yalnızca köpekler zevk alır)
Namık Kemal

Pek rengine aldanma felek eski felektir
(Zamanın şu hâline, ortama güvenme; zaman pek de değişmez)
Zîrâ feleğin meşreb-i nâ-sâzı dönektir
(Zamanın ve toplumun özelliği düzensiz, anlaşılmaz dönekliktir)
Ziya Paşa

Milyonla çalan mesned-i izzette ser-efraz
(Milyon milyon çalan şeref bakımından herkesten üstün ama,)
Birkaç kuruşu mürtekibin câyı kürektir
(Birkaç kuruş rüşvet alan küçük memurun yeri hapishanedir)
Ziya Paşa

Afv ile mübeşşer midir eshab-ı meratib?
(Af, bir makama gelenler için Allah’ın verdiği hak mıdır?)
Kaanûn-i cezâ âcize mi hâs demektir?
(Ceza kanunu yalnız âcizler için midir?)
Ziya Paşa

İman ile din akçedir erbâb-ı gınâda
(Artık, zenginler için iman ve din, para demektir,)
Namus u hamiyyet sözü kaldı fukarada
(Namus ve şerefle övünmek, sadece fakirlerde kaldı)
Ziya Paşa

Yorumlar